محمدحسن طالبیان: در دانش مدرن و مهندسی جدید، معماری خشتی مورد غفلت قرار گرفته است و همچنان با همت استادکاران نفس می‌کشد.
به گزارش مدیریت ارتباطات و امور بین الملل شهرداری یزد، محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور در مراسم افتتاح نخستین کارگاه بین المللی معماری خشتی با اشاره به اهمیت حفاظت و توسعه میراث خشتی گفت: در این سرزمین بیشتر آثار و دانش ما با خشت بوده است، معماری خشتی قدمتی به در ازای تاریخ ایران دارد و در واقع برای ما جنبه هویتی دارد و ما باید بیش از گذشته به این امر توجه کنیم.
وی تصریح کرد: در دانش مدرن و مهندسی جدید این بخش از معماری مورد غفلت قرار گرفته است و همچنان با همت استادکاران نفس می‌کشد.
طالبیان گفت: از جمله چالش‌های موجود در بحث معماری خشتی و حفاظت از آن این است که نظام مهندسی مدرن با معماری خشتی بیگانه است، در مراکز علمی و دانشگاه‌ها هنوز تلاش جمعی برای شناخت مصالح بومی ما انجام نشده است.

 معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور با تاکید بر این که بناهای خشتی به رسیدگی منظم نیاز دارند، گفت: به دلیل تغییر در نسل ها، نگاه به ساختمان خشتی نیز باید متفاوت باشد و باید تلاش کنیم نگاه و رویکرد دستگاه‌های اجرایی را نسبت به متروک شدن تعداد زیادی از روستاهای مهمی که معماری ویژه‌ای دارند تغییر و توسعه بدهیم.

وی تنوع آثار دربردارنده معماری خشتی کشور را یکی از ظرفیت‌های بزرگ ایران در زمینه معماری عنوان کرد و افزود: آثاری چون تخت جمشید، آثار باستانی بسیار ارزشمند و خشتی در سطح جهان هستند که حدود دو سوم این بناها با خشت ايجاد شده و به رغم گذر زماني بسیار زیاد، همچنان حفظ شده‌اند.

طالبیان اظهارداشت: البته هخامنشيان که خاک، آب، زمین و آسمان را مقدس می‌شمردند، منجر به وجود آمدن باغ‌های ایرانی با این نوع معماری نیز شدند که این به معنای هویت ایرانی محصور در این بناها و سازه‌هاست.

وی غفلت از معماری خشتی در صد سال اخیر را ضعف بسیار بزرگی برای کشور عنوان کرد و گفت: هر چند هنوز در برخی از نقاط کشور شاهد ایجاد بناهایی با معماری گلین و خشتی هستیم اما حقیقت این است که معماری خشتی در حال فراموشی و رو به غفلت است و نقش استاد و شاگردی و معماران خشتی کم‌رنگ شده در حالی که این معماری وابسته به اين عوامل نيز بوده است.

معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به همت شهرداری یزد براي برگزاری کارگاه معماری خشتی در دانشگاه يزد، اظهار کرد: توسعه میراث معماری خشتی نیازمند نگاهی شهری است که شهرداری یزد در این زمینه اقدام قابل قبولی داشته و با برگزاری این کارگاه در این زمینه پیش قدم شده است.

طالبیان با بیان این که معماری خشتی با چالش‌های زیادي روبرو است، تصریح کرد: هر چند این معماری در بافت شهر جهانی یزد حفظ شده اما خارج از اين بافت تاريخي، شاهد ایجاد بناهایی با معماری غیر ایرانی و خشتی هستیم که این مسئله بیانگر عدم ورود سازمان نظام مهندسی در زمینه مجوزها و به تبع آن دانشگاه‌ها در  زمینه شناخت و معرفی و ارتقای آگاهی نسبت به انواع مصالح معماری خشتی و نوع این معماری است.

وی با اشاره به قدمت چندین هزار ساله این نوع سازه‌ها مانند ارگ بم، تصریح کرد: به یقین عمر و دوام این سازه‌ها بیشتر است لذا باید نگاه به این معماری تغییر کند و نسل جدید که نگاه کم رنگ و غیر قابل اعتمادی به این نوع معماری دارند، معماری خشتی را بیشتر و درست بشناسد.

طالبیان رفع دغدغه‌ها و مشکلات ساكنان بافت‌هاي تاريخي متناسب با پیشرفت تکنولوژی را چالش بزرگ دیگری برای سازه‌هایی با این نوع معماری عنوان کرد و افزود: باید نیاز مردم این بخش به پیشرفت تکنولوژی پاسخ داده شود تا این مردم در این بافت بمانند و علاوه بر ماندگاری، آن را نيز حفظ کنند چرا که در غیر این صورت کار مهمی انجام نشده است.

وی حفظ بناهای خشتی در روستاهای خالی از سکنه را نیز دغدغه دیگری عنوان کرد و گفت: برخی از بناها که معماری خشتی دارند، در این نوع روستاها واقع شده‌اند در حالی که خشکسالی عاملی بر متروک شدن و تخریب این نوع بناهاست و حفظ آنها نیز به دغدغه‌ای برای میراث فرهنگی تبدیل شده است.

معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور در پایان نیز بر توجه به موضوع یکپارچگی و توسعه این نوع معماری در خارج از بافت‌هاي تاريخي تاکید کرد.