با همت معاونت خدمات شهری شهرداری یزد و سازمان پارکها و فضای سبز، درختان محدوده باغ بزرگ شهر یزد شناسنامه دار شدند - شهرداري يزد
با همت معاونت خدمات شهری شهرداری یزد و سازمان پارکها و فضای سبز، درختان محدوده باغ بزرگ شهر یزد شناسنامه دار شدند
محدوده باغ بزرگ شهر یزد که در صحرای کوچه بیوک واقع شده است و دارای درختان بسیاری می باشد، پلاک گذاری شد. با توجه به مجاورت محدوده در کنار کوچه هزار درخت، 1000 درخت در این محدوده توسط شرکت مشاور دارای شناسنامه گردید. قابل ذکر است که این کار با درخواست اهالی محدوده و همت سازمان پارک ها و فضای سبز به انجام رسید. همزمان با پلاک کوبی، کار نقشه برداری و جانمایی درختان در نرم افزار GIS و عکس برداری از درختان با همکاری سازمان فاوای شهرداری صورت پذیرفت تا این محدوده سرسبز و پر درخت برای مردم شهر یزد ماندگار شود.
محدوده ای به وسعت 13 هکتار شامل باغات و زمین های مزروعی در صحرای کوچه بیوک در سال 1381 به تصویب کمیسیون ماده 5 رسید. هدف از این کار، تملک کلیه اراضی این محدوده و ایجاد پارکی بزرگ تحت نام باغ بزرگ شهر یزد بود.
به این ترتیب شهرداری یزد به عنوان متولی اجرای این طرح موظف شد که نسبت به تملک 130 هزار مترمربع از اراضی این محدوده اقدام کند که با گذشت 13 سال از تصویب توسط کمیسیون ماده 5، کمتر از 7 هزار مترمربع (حدود 5 درصد) از محدوده تملک شده است.
در این فاصله، ساخت و سازهای غیرمجاز و فاقد پروانه، منجر به تغییر کاربری بخشی از این اراضی زراعی و باغی به خانه‌های مسکونی شد به طوری که 20 درصد از مساحت محدود، درگیر ساخت و سازهای غیرمجاز شده است.
در سال 1393شهرداری یزد با درک ضرورت بازنگری این طرح وارد عمل شد و با توجه به نیاز 135 میلیارد تومانی برای تملک اراضی این محدوده، مقرر شد که طرحی با رویکرد حفاظت از باغ‌ها و با ایجاد صرفه اقتصادی برای مالکان اقدام شود.
در نهایت وسعت محدوده طرح که باید به تملک شهرداری درآید، از 130 هزار مترمربع به 20 هزار مترمربع کاهش یافت تا با تعریف طرح‌های پیشتاز از جمله پارک‌های کوچک، فرهنگسرا، سراهای ورزشی و پارکینگ در این اراضی تملکی، اجرای طرح اصلی با مشارکت شهروندان تسریع شود.
در این راستا مشاور طرح راهبردی باغ بزرگ شهر می‌گوید: حدود 6 هزار مترمربع از 20 هزار مترمربع محدوده که باید به تملک شهرداری درآید، پیش از این تملک شده است.
«محمد صادق سهیلی پور» می‌افزاید: محدوده باغ بزرگ شهر به عنوان منطقه‌ای برای گذران اوقات فراغت شهروندان یزدی احیا خواهد شد و قرار است کاربری‌های سازگار با یکدیگر از جمله مراکز پذیرایی و گردشگری، فرهنگی و ورزشی در این محدوده مستقر شوند.
وی ادامه می‌دهد: در این محدوده 20 هزار متری که توسط شهرداری تملک می شود 2 پارکینگ و 2 فضای فرهنگی شامل فرهنگسرا و باغ هنرمندان، رستوران و تالار شهرداری، پارک باغ بزرگ شهر و پارک بانوان طراحی شده است.
این کارشناس شهرسازی با اشاره به اینکه این کاربری های پیشنهادی در محدوده باغ بزرگ شهر، پیوسته نیست، می‌گوید: این محدوده به تعدادی پهنه های عملکردی تقسیم شده که هر یک بسته به نوع ساخت و سازها و نوع زمین، کاربری‌های متفاوتی از جمله گردشگری، ورزشی، فرهنگی و غیره پیدا خواهند کرد.
وی می‌افزاید: این محدوده شامل پهنه پذیرایی و گردشگری، فرهنگی و ورزشی، پهنه پارک، باغات و فضای سبز و پهنه مختلط است که برای هر یک زیرپهنه‌هایی تعریف شده تا با حفظ کاربری فعلی باغ، در قالب تعریف عملکردهای مرتبط و اقتصادی، فضای مناسبی برای گذران اوقات فراغت شهروندان یزدی به وجود آورد.
سهیلی پور با بیان اینکه محدوده باغ بزرگ شهر بر اساس طرح جامع شهر یزد معرف باغ‌های هم پیوند با بافت تاریخی است، می‌گوید: این منطقه مزایای زیادی را برای تبدیل شدن به قطب تفریحی، گردشگری و فرهنگی شهر دارد.
وی از جمله مزایای این منطقه به دسترسی آسان شهروندان از بلوار شهید پاکنژاد، بلوار شهید عابدی و خیابان 30 متری پیشنهادی به باغ‌های باغ بزرگ شهر، فراهم شدن فرصت پیاده‌روی شهروندان در کوچه‌باغ‌های قدیمی و به دور از خودرو و هیاهوی زندگی شهری، وجود 3 حلقه چاه با آبدهی مناسب در محدوده و اطراف آن، پشتیبانی مدیران شهری از طرح مذکور و همراهی مالکان باغ ها برای حفاظت از باغ‌ها را نام می‌برد.
تدوین ضوابط و مقررات تشویقی
مشاور طرح راهبردی باغ بزرگ شهر می‌گوید: ضوابط و مقررات تشویقی برای ایجاد کاربری‌های مورد نظر برای مالکان تعریف شده به طوری که مالکان برای دریافت پروانه ساختمانی نباید هزینه‌ای پرداخت کنند.
وی از دیگر امتیازات به مالکان کوچه باغ‌های کوچه بیوک را معافیت آنها از پرداخت عوارض نوسازی تا 5 سال و کاهش عوارض نوسازی به میزان 5 درصد به ازای کاشت هر 2 اصله درخت عنوان می‌کند.
سهیلی پور می‌گوید: طرح ثبت و حفاظت از کوچه‌باغ‌های این منطقه با هدف ثبت آنها در فهرست آثار طبیعی ملی کشور توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان با جدیت دنبال می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: حفاظت از این کوچه باغ‌ها، فرصت پیاده‌روی در باغات تاریخی با قدمت 500 سال را برای شهروندان یزدی ایجاد می‌کند.
وی با اشاره به وجود کوچه باغ های فراوان در این محدوده می‌افزاید: نسبت به احیای اسامی قدیمی 20 کوچه باغ محدوده با مشارکت شهروندان و پشتیبانی سازمان رفاهی و تفریحی شهرداری یزد اقدام شده تا به این ترتیب همه کوچه‌باغ‌های موجود در محدوده حفاظت شود.
این مشاور می‌افزاید: تا زمانی که کوچه باغ‌های این محدوده به ثبت آثار ملی برسد، مردم با همکاری یگان حفاظت میراث فرهنگی و اجرائیات شهرداری منطقه 1 یزد نسبت به حفاظت از دیوارهای باغ‌هایی که در حقیقت عامل ایجاد کوچه باغ‌ها هستند، اقدام می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه در 20 درصد محدوده ساخت و ساز انجام شده اما بقیه آن زمین های مزروعی و باغ ها است، می‌گوید: مالکان این اراضی و باغ‌ها که از تمکن مالی مناسبی برخوردار هستند، از همراهان شهرداری برای احیای کوچه باغ‌های قدیمی و حفاظت از باغ‌ها هستند.
سهیلی پور ادامه می‌دهد: از ویژگی‌های صحرای کوچه بیوک، می‌توان به سکونت صاحبان باغ‌ها و اراضی در خانه‌های مجاور صحرا اشاره کرد به طوری که از فضای باغ‌ها و اراضی برای کشت و کار و تفریح استفاده می‌شده است.
همکاری مالکان برای حفاظت از باغ‌ها
مشاور طرح راهبردی باغ بزرگ شهر از عزم سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری یزد برای پلاک‌کوبی درختان باغ‌های این محدوده برای جلوگیری از تعرض به آنها خبر می‌دهد و می‌افزاید: اعلام آمادگی مالکان باغ‌ها برای پلاک‌کوبی درختان موجود در باغ‌های شخصی نیز در این محدوده قابل توجه است.
وی ادامه می‌دهد: 3 حلقه چاه آب به نام‌های قبله، گلشن و سیبک در اطراف محدوده باغ بزرگ شهر وجود دارد که آب مورد نیاز برای آبیاری باغ‌ها را تامین می‌کنند و متوسط آبدهی این چاه‌ها 43 لیتر در ثانیه است.
سهیلی پور می‌افزاید: هر یک هکتار باغ در این محدوده به یک لیتر در ثانیه آب نیاز دارد از این رو برای آبیاری وسعت 12 هکتاری باغ بزرگ شهر، 12 لیتر آب در ثانیه کافی است.
وی از جلوگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز در این محدوده با محوریت واحد اجرائیات شهرداری منطقه یک خبر می‌دهد و می‌افزاید: اولویت‌های اجرای طرح باغ بزرگ شهر، حفاظت از باغ‌ها، کوچه باغ ها و درختان محدوده است.